Каннабис өз құрамындағы негізгі қосылыстар – ТГК мен КБД арқасында кеңінен танымал. Бұл каннабиноидтар терапиялық және рекреациялық қолдануымен атаққа ие болып, ғалымдардың, дәрігерлер мен энтузиастардың назарын аударып үлгерді. Алайда, олардың танымалдылығының көлеңкесінде аз зерттелген, бірақ маңызды аспект бар: тетрагидроканнабинол қышқылы (ТГКК) және каннабидиол қышқылы (КБДК).
Бұл қышқылдық түрлер бастапқыда жаңа жиналған каннабисте кездеседі және оның биохимиясында маңызды рөл атқарады. Бірақ олардың маңыздылығы тек ТГК мен КБД-ның ізашары болуымен шектелмейді. ТГКК және КБДК ерекше қасиеттерге ие, олар ғылым мен медицинада үлкен қызығушылық тудырып отыр. Бұл қосылыстардың әсері жұмсақ, терапиялық әлеуеті кең, әрі олар психоактивті әсер бермейді. Осы себепті оларды емдеу және алдын алу салаларында қолданудың жаңа мүмкіндіктерін ашады.
Бұл мақалада біз ТГКК мен КБДК-ны жақынырақ қарастырамыз. Олар неге көбірек назар аударуға лайық және олардың каннабистің мүмкіндіктері туралы түсінігімізді қалай өзгерте алатынын зерттейміз.
ТГКК мен КБДК дегеніміз не?
Тетрагидроканнабинол қышқылы (ТГКК) және каннабидиол қышқылы (КБДК) — бұл каннабис өсімдігінің безді трихомаларында табиғи түрде синтезделетін қосылыстар. Олар әйгілі тетрагидроканнабинолдың (ТГК) және каннабидиолдың (КБД) бастапқы формалары болып табылады. Бірақ олардың биохимиялық құрылымы мен қасиеттері оларды каннабистің ерекше әрі дербес компоненттері ретінде ерекшелендіреді.
ТГКК және КБДК табиғи күйінде психоактивті әсерге ие емес. Бұл олардың молекулаларындағы карбоксил тобының (-COOH) болуымен байланысты. Бұл топ ТГК-нің мидағы CB1 рецепторларымен әрекеттесуіне кедергі жасайды, сондықтан ТГК-ге тән сананы өзгертетін әсер байқалмайды. Алайда, қыздыру кезінде – мысалы, темекі шегу, вейпинг немесе тағам дайындау кезінде – декарбоксилдену процесі жүреді. Бұл процесс барысында қышқылдар карбоксил тобын жоғалтып, ТГК мен КБД-ға айналады және жаңа қасиеттерге ие болады, соның ішінде ТГК-нің психоактивтілігі.
ТГКК мен КБДК-ның басты ерекшелігі – оларды тек жаңа немесе минималды өңделген каннабистен табуға болады. Сондықтан оларды қолдану өсімдікті тұтынудың дәстүрлі әдістерінен ерекшеленеді. Мысалы, жаңа сығылған шырындар, смузилер немесе суық экстракция әдісімен дайындалған тұнбалар олардың бастапқы қасиеттерін сақтауға мүмкіндік береді.
Бұл қышқылдар қабынуға қарсы, антиоксиданттық және нейропротекторлық қасиеттерді қоса алғанда, терапиялық әсерлердің кең спектрін көрсетеді. ТГКК және КБДК-ның бірегейлігі олардың организмге жұмсақ әрі қауіпсіз әсер етуінде, бұл оларды психоактивті әсерден аулақ болғысы келетін науқастар үшін аса құнды етеді.
Каннабиноид қышқылдарының пайдасы
Тетрагидроканнабинол қышқылы (ТГКК) мен каннабидиол қышқылы (КБДК) сияқты каннабиноид қышқылдары тек ТГК мен КБД-ның ізашары болуымен ғана шектелмейді. Олар өздігінен де ерекше терапиялық қасиеттерге ие. Бұл қышқылдар аурулар мен жағдайлардың кең спектріне биохимиялық әсер етіп, жұмсақ әрі қауіпсіз емдеу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
ТГКК: ТГК-нің ізашарынан да маңызды
- Қабынуға қарсы әсері
ТГКК циклооксигеназа ферменттерінің (COX-1 және COX-2) белсенділігін төмендетеді, ал бұл ферменттер қабыну процестерінің дамуы үшін маңызды рөл атқарады. Осы қасиеті арқылы ТГКК артрит, аутоиммундық бұзылыстар және ішек қабыну аурулары сияқты созылмалы қабыну жағдайларын емдеуге болашағы зор құрал болып табылады. - Мидың қорғанысы
Зерттеулер көрсеткендей, ТГКК нейропротекторлық қасиеттерге ие, яғни ол тотығу стрессі мен глутаматтың уыттылығы салдарынан жүйке жасушаларының зақымдануын болдырмайды. Бұл қасиеті оны Альцгеймер ауруы, Паркинсон ауруы және шашыраңқы склероз сияқты нейродегенеративтік ауруларды емдеуде пайдалы етеді. - Қатерлі ісікке қарсы қасиеттері
Лабораториялық зерттеулерде ТГКК қатерлі ісік жасушаларының өсуін баяулату қабілетін көрсетті, әсіресе, қуықасты безі, сүт безі және тоқ ішек қатерлі ісігі жағдайларында. Ол апоптоз жолдарын модуляциялап, онкотерапияның болашақтағы бөлігіне айналуы мүмкін.
КБДК: әмбебап терапевт
- Құсуға қарсы құрал
КБДК серотонин рецепторларына әсер ете отырып, жүрек айнуы мен құсуды басуда жоғары тиімділік көрсетеді. Бұл қасиеті оны химиотерапиядан өтіп жатқан онкологиялық науқастар мен созылмалы жүрек айнуынан немесе құсу синдромынан зардап шегетіндер үшін ерекше пайдалы етеді. - Антибактериялық агент
КБДК антибиотиктерге төзімді бактериялармен, соның ішінде метициллинге төзімді алтын стафилококкпен (MRSA) белсенді күреседі. Бұл оны дәстүрлі антибиотиктерге балама немесе қосымша құрал ретінде пайдалануға мүмкіндік береді. - Тревоганы реттеу
КБДК серотонин рецепторларымен (5-HT1A) әрекеттесіп, мазасыздық деңгейін төмендетіп, эмоционалды жағдайды тұрақтандыруға көмектеседі. Бұл оны мазасыздық бұзылыстарын, депрессияны және посттравматикалық стресс бұзылысын емдеудің болашағы зор әдісіне айналдырады.
Қалай қолдануға болады?
Тетрагидроканнабинол қышқылын (ТГКК) және каннабидиол қышқылын (КБДК) тиімді пайдалану үшін олардың бүтіндігін және белсенді қасиеттерін сақтайтын әдістерді таңдау маңызды. Төменде осы қосылыстарды қолданудың қарапайым әрі тиімді тәсілдері ұсынылған:
Шикі шырындар мен смузилер
Каннабис жапырақтары мен гүлдерін жаңа күйінде шырындарға немесе смузиге қосуға болады. Бұл — пайдалы заттарды барынша сақтай отырып қолданудың ең дәмді және қарапайым тәсілдерінің бірі. Бұл әдіс қышқылдардың антиоксиданттық және қабынуға қарсы қасиеттерін толық пайдаланып, оларды ағзаға тез сіңіруге мүмкіндік береді. Шырынды жеміс-жидектер мен көкөністермен араластырып, әрі пайдалы, әрі емдік сусын жасауға болады.
Тұнбалар
Суық экстракция әдісімен дайындалған тұнбалар ТГКК және КБДК құрылымын сақтауға мүмкіндік береді. Бұл тұнбаларды жылдам әсер алу үшін тіл астына тамызуға немесе сусындарға қосып ішуге болады. Бұл әдіс каннабиноид қышқылдарын дәл мөлшерлеуді және олардың жұмсақ әсерін қажет ететіндер үшін өте қолайлы.
Капсулалар
ТГКК мен КБДК бар капсулалар — дәл мөлшерлеудің ыңғайлы тәсілі, әсіресе медициналық қолдану үшін. Капсулалар қосылыстардың тұрақтылығын сақтап, оларды қыздыру қаупін болдырмайды. Бұл оларды дозаны тұрақты бақылауды қажет ететін пациенттер үшін қолайлы етеді. Сонымен қатар, капсулаларды сақтау және тасымалдау оңай, бұл олардың практикалық құндылығын арттырады.
Маңызды кеңестер
- Қыздырудан аулақ болыңыз. Каннабиноид қышқылдары жоғары температураға сезімтал. Қыздыру, тіпті аздап болса да, декарбоксилдену процесін бастайды, бұл ТГКК мен КБДК-ны олардың белсенді формаларына (ТГК және КБД) айналдырып, қасиеттерін өзгертеді.
- Дұрыс сақтаңыз. ТГКК және КБДК бар өнімдерді қараңғы әрі салқын жерде сақтау керек, өйткені жарық пен жылу олардың құрылымын бұзып, пайдалы қасиеттерін азайтуы мүмкін.
Каннабиноид қышқылдарының болашағы
Ғылыми зерттеулер тетрагидроканнабинол қышқылы (ТГКК) мен каннабидиол қышқылының (КБДК) бірегей қасиеттеріне барған сайын көбірек назар аударуда. Ұзақ уақыт бойы декарбоксилденген формалардың көлеңкесінде қалған бұл қосылыстардың көптеген ауруларды емдеуге деген көзқарасты өзгерте алатын зор терапевтік әлеуеті бар екені белгілі болды.
ТГКК мен КБДК қабынуға қарсы, антиоксиданттық және антибактериалдық қасиеттерге ие. Олардың ағзаға жұмсақ әсері артрит, Альцгеймер ауруы, Паркинсон ауруы және шашыранды склероз сияқты қабыну және нейродегенеративті ауруларды емдеуде ерекше маңызды. Антибактериалдық әсері, әсіресе MRSA сияқты антибиотиктерге төзімді штамдарға қарсы, инфекцияларға қарсы күресте қолдану мүмкіндігін ашады. Сонымен қатар, зертханалық зерттеулер ТГКК-ның қатерлі ісік жасушаларының өсуін баяулатуға қабілетті екенін көрсетті, бұл қышқылдарды онкотерапияға арналған болашағы зор кандидаттарға айналдырады.
Технологияның дамуы бұл қышқылдардың тұрақсыздығы мен оларды экстракциялау қиындығы сияқты мәселелерді шешуге мүмкіндік береді. Алдағы уақытта ТГКК мен КБДК-ның тұрақты формаларының пайда болуы және олардың адам ағзасына тиімділігін растайтын клиникалық зерттеулердің кеңеюі күтілуде. Бұл ауруларды емдеуде қауіпсіз және дәл әсер ететін дәрі-дәрмектерді жасауға жол ашады.
Қорытынды
ТГКК мен КБДК — каннабисті зерттеудің және қолданудың жаңа көкжиектері. Олардың бірегей қасиеттері — психоактивтіліктің болмауы, кең әрекет ету спектрі және жанама әсерлердің аздығы — оларды қауіпсіз әрі тиімді медициналық шешімдер жасауға арналған қуатты құрал етеді.
Біз қазір каннабиноид қышқылдары қазіргі медицинада және күнделікті өмірде өз лайықты орнын алатын жаңа дәуірдің табалдырығында тұрмыз. Мәселе олардың қолданылатындығында емес, олардың әлеуетінің қаншалықты тез іске асырылатынында. Ғылыми жаңалықтардың ағымына еріп, каннабистің жаңа қырын ашыңыз — қауіпсіз, тиімді және шынайы әмбебап.
Дереккөздер:
- Kalapa Clinic. (2023). Cannabinoid Acids: Medical Benefits of THCa and CBDa.
- Echeverry, C., Resstel, L., & Crippa, J. (2023). The Cannabinoids, CBDA and THCA, Rescue Memory Deficits and Decrease Aβ and p-Tau Levels in a Mouse Model of Alzheimer's Disease. International Journal of Molecular Sciences, 24(7), 6827.
- Singh, R., & Kaur, G. (2023). Investigation of Cannabinoid Acid/Cyclodextrin Inclusion Complex for Enhanced Solubility and Stability. Pharmaceutics, 15(11), 2533.
