Кокос субстраты көптен бері жоғары өнімділік пен өсімдіктердің өсуін толық бақылауды қалайтын гроверлер арасында алтын стандартқа айналған. Оның танымалдылығы ерекше қасиеттерімен түсіндіріледі: ол ылғалды ұстайды, бірақ артық суды тоқтатпайды, бұл тамыр жүйесіне оттегі мен ылғалдың мінсіз үйлесімін қамтамасыз етеді. Осылайша, өсімдіктер тезірек дамиды, ал олардың қоректенуі барынша басқарылатын болады.
Бұл тек топырақтың баламасы емес — бұл тамырлар үшін нағыз батут, ол белсенді өсу үшін қолайлы жағдайлар жасайды және дәстүрлі топырақта кездесетін көптеген проблемалардан, мысалы, ылғалдың тоқтап қалуы, субстраттың тығыздалуы және тамыр ауруларының қаупінен арылуға мүмкіндік береді. Алайда, барлық артықшылықтарына қарамастан, кокогрунт қоректендіру, суару және орта параметрлерін бақылау тұрғысынан дәл көзқарасты талап етеді.
Бұл өнерді меңгеру үшін, субстратты дұрыс дайындау, тыңайтқыштарды таңдау кезінде нені ескеру керектігі, тұрақты pH мен EC деңгейін қалай ұстап тұру керек, сондай-ақ өнімділіктің төмендеуіне әкелетін қандай қателіктер болуы мүмкін екенін түсіну қажет. Бұл нұсқаулықта кокогрунтта каннабис өсірудің барлық негізгі аспектілері жинақталған, олар максималды нәтижеге жетуге көмектеседі.
Кокогрунт: ол қандай зат?
Кокогрунт — бұл кокос жаңғағының өңделген талшықтарынан алынған табиғи өнім, ол топырақ пен гидропониканың ең жақсы қасиеттерін біріктіреді. Оның ерекше қасиеттері оны гроверлер арасында ең танымал субстраттардың бірі етеді.
Кокогрунттың негізгі артықшылықтары:
- Тамаша ауа алмасу — бос құрылымы тамырларға үнемі оттегіге қол жеткізуді қамтамасыз етеді, бұл қышқылдану мен тамыр ауруларының алдын алады.
- Жоғары ылғал сыйымдылығы — кокос талшықтары үлкен көлемде суды ұстай алады, бірақ артық суды ұстамай, тамырлардың шіру қаупін азайтады.
- Нейтралды pH — кокогрунттың табиғи pH деңгейі 5,5–6,5 аралығында болады, бұл оны каннабистің талаптарына сәйкес қоректік ерітінділерді түзету арқылы оңай бейімдеуге мүмкіндік береді.
- Инерттілік — зиянды микроорганизмдер мен саңырауқұлақтарды құрамайды, бұл тамыр жүйесінің жұқпалы аурулармен жұқтырылу қаупін минимизациялайды.
- Экологиялық тазалық — кокос субстраты жаңартылатын шикізаттан дайындалады, ал торфты алу экожүйелерге зиян келтіреді.
Кокогрунтты дайындау: табысты қадамдар
Өсімдіктердің қоректенуімен, субстраттың тұздануымен және элементтердің жетіспеушілігімен байланысты мәселелерден аулақ болғыңыз келе ме? Сонда отырғызу алдында кокогрунтты дұрыс дайындау қажет. Бұл кезең өте маңызды, әсіресе өңделмеген немесе сапасыз субстрат қолданылған жағдайда.
Кокогрунтты дайындаудың негізгі қадамдары:
- Жуу — қажетсіз тұздарды жою
○ Кокос талшықтары натрий (Na⁺) және калий (K⁺) артық мөлшерін ұстап қалуы мүмкін, бұл қоректік заттардың теңгерімсіздігіне әкеледі.
○ Субстратты қолданар алдында оны төмен EC (0,2–0,3 мСм/см) суымен үлкен көлемде жуып шығару қажет.
○ Осы мақсатта сүзілген, осмостық немесе жұмсақ суды пайдалану ұсынылады, сонда дренаждың электр өткізгіштігі рұқсат етілген деңгейге дейін төмендейді. - Буферлеу — кальций мен магниймен қанықтыру
○ Кокогрунттың айтарлықтай катиондық алмасу қабілеті бар, бұл кальций (Ca²⁺) және магний (Mg²⁺) жетіспеушілігіне әкелуі мүмкін.
○ Бұл жағдайдың алдын алу үшін субстратты CaMg ерітіндісімен 1,5–2,0 мСм/см EC деңгейінде 12–24 сағат бойы сіңдіру қажет.
○ Бұл процесс натрий және калий сияқты қажетсіз катиондарды ығыстырып, өсімдіктердің кальций мен магнийге тұрақты қол жеткізуін қамтамасыз етеді. - Гомогенизация — тұрақты орта құру
○ Су, ауа және қоректік заттардың біркелкі таралуы үшін кокогрунтты араластырады, әсіресе әртүрлі фракциялары бар қоспа (ұсақ талшықтар, чипсы, перлит) қолданылған жағдайда.
○ Субстраттың гомогенді құрылымы ылғалдың немесе құрғақтықтың жергілікті аймақтарының пайда болуына жол бермей, аэрацияны және қоректенудің тұрақтылығын жақсартады.
Қоректендіру: бәрі бақылауда
Кокогрунт — бұл топырақ емес және ол табиғи қоректік заттарды құрамайды, сондықтан үнемі тыңайтқыш қолдану болмаса, өсімдіктер ұзақ уақыт тіршілік ете алмайды. Мұнда қоректендіру толығымен дұрыс ерітінді құрамына және оның берілу жиілігіне тәуелді, бұл тыңайтқыштарды бақылауды өте маңызды етеді.
Өсу мен гүлдену үшін қажетті негізгі элементтер:
- Азот (N) — вегетацияның қозғаушы күші, жапырақтар мен сабақтардың белсенді өсуіне жауапты.
- Фосфор (P) — тамыр жүйесінің құрылысшысы және гүлденудің генераторы, бүйректердің қалыптасу кезеңінде өте маңызды.
- Калий (K) — зат алмасуды реттейді, стреске төзімділікті арттырады және өнімнің сапасын жақсартады.
- Кальций (Ca) және магний (Mg) — өсімдіктердің күшті болуына, олардың тіндерінің беріктігіне және фотосинтездің жылдамдығына жауапты екі қажетті элемент.
Қоректендірудің оңтайлы пропорциялары:
- Вегетация кезінде: NPK 3:1:2 — белсенді өсу үшін азоттың көп болуы.
- Гүлдену кезінде: NPK 1:3:2 — гүл шоғырының көптеп қалыптасуы үшін фосфор мен калийге баса назар аудару.
Міндетті қоспалар:
- CaMg (кальциево-магниевая қоспа) — цикл бойы қажетті, өйткені кокогрунт кальций мен магнийді белсенді түрде байланыстырады, бұл олардың жетіспеушілігін тудыруы мүмкін.
Кокогрунттағы қоректендіру — бұл толығымен басқарылатын процесс, бұл гроверге өсімдіктер үшін жағдайларды дәл реттеуге мүмкіндік береді, ал дұрыс тыңайтқыш қолдану арқылы қоректік тапшылықты немесе артық дозаны болдырмауға болады. Ең бастысы — тепе-теңдікті сақтау және ерітінді құрамын уақтылы түзету.
Суару: маңызды ритуал
Кокогрунтта суару — бұл тек техникалық процедура емес, қоректендіруді бақылаудың негізгі элементі. Топырақтан айырмашылығы, кокос субстраты тамырларға үнемі ылғал мен қоректік заттарға қолжетімділікті қамтамасыз ету үшін жиі, бірақ аз мөлшерде суаруды талап етеді.
Суарудың алтын ережесі: аз, бірақ жиі
- Жас өсімдіктер (рассада, клоны) — күн сайын 1 рет, артық ылғалдануды болдырмау үшін.
- Белсенді вегетация — күніне 2–4 рет, қоректік заттардың біркелкі таралуын қамтамасыз ету үшін.
- Гүлдену кезеңі — күніне 3–5 рет, әсіресе жоғары температура мен интенсивті жарықта.
Дренажды бақылау — тұзданудан қорғау
Әрбір суару кезінде дренаж 10–20% көлемінде болуы керек. Бұл қажетті:
- Қоректік тұздардың артық мөлшерін жою және олардың субстратта жиналуын болдырмау.
- pH және EC деңгейін тұрақтандыру — дренажды талдау қоректік ерітіндінің құрамын уақытында түзетуге мүмкіндік береді.
- Біркелкі қоректендіруді қамтамасыз ету — кокогрунт ылғалды тез сіңіреді, бірақ тұрақты емес суару кезінде ол тез құрғап кетуі мүмкін.
Суару әдісін таңдау
- Қолмен суару — кішігірім отырғызулар үшін қолайлы, бірақ субстраттың ылғалдылығын мұқият бақылауды талап етеді.
- Тамшылатып суару — кокогрунт үшін өте қолайлы, себебі бұл ерітіндіні тұрақты түрде жеткізуді қамтамасыз етіп, құрғақтық қаупін азайтады.
- Автоматтандырылған жүйелер — суарудың жиілігі мен көлемін дәл бақылауға мүмкіндік береді, бұл әсіресе интенсивті өсіруде маңызды.
Нені ескеру қажет?
- Субстраттың толық құрғауына жол бермеңіз — бұл қоректік заттардың тепе-теңдігін бұзып, элементтердің сіңуін нашарлатады.
- pH деңгейін (5,8–6,2) және EC (1,2–2,2 мСм/см) деңгейін бақылаңыз, бұл қоректік дисбаланстарды болдырмауға көмектеседі.
- Уақыт өте келе кокогрунтты таза сумен жуыңыз, оның EC көрсеткіші төмен (0,5–0,8 мСм/см), бұл тұздануды болдырмайды.
pH және EC бақылауы – тұрақтылықтың негізі
Кокогрунтта өсімдіктердің қоректенуі толығымен қоректік ерітіндінің құрамына тәуелді, демек, pH және EC көрсеткіштері – бұл тамырлардың денсаулығы, элементтердің сіңуі және соңғы өнімділікке әсер ететін өте маңызды параметрлер. Егер осы көрсеткіштер оптималды шектерден шықса, өсімдіктер тапшылықты сезінеді, ал қоректендіру жүйесі бақылаудан шығып кетеді.
Оптималды pH және EC мәндері:
- pH ерітіндісі: 5,8–6,2 — бұл диапазон макро- және микроэлементтердің максималды сіңуін қамтамасыз етеді.
- Вегетациядағы EC: 1,2–1,8 мСм/см — белсенді өсу үшін тыңайтқыштардың орташа концентрациясы.
- Гүлдену кезіндегі EC: 1,8–2,2 мСм/см — үлкен және тығыз гүлшоғырының қалыптасуы үшін күшті қоректендіру.
Неліктен бұл маңызды?
- pH 6,5 жоғары болса — темір (Fe), мырыш (Zn) және марганец (Mn) элементтерінің сіңуін бөгейді, бұл хлорозға және фотосинтездің әлсіреуіне әкеледі.
- pH 5,5 төмен болса — кальций (Ca) және магний (Mg) элементтерінің қолжетімділігін нашарлатады, бұл тіндердің әлсіреуіне және өсуінің баяулауына себеп болады.
- EC тым жоғары болса — субстраттың тұздануына, тамырлардың күйіп кетуіне және қоректенудің бөгелуіне әкеледі.
- EC тым төмен болса — өсімдіктер маңызды элементтерді толық ала алмайды, бұл олардың дамуын тежейді.
Тұрақты параметрлерді қалай ұстап тұруға болады?
- pH және EC көрсеткіштерін үнемі өлшеу — қоректік ерітіндіде және дренажды суда. Кіру мен шығу ерітіндісінің арасындағы EC айырмашылығы 20–30%-дан аспауы керек.
- Сапалы суды қолдану — сүзілген немесе осмостық суды пайдалану артық тұздардың жиналуын болдырмауға көмектеседі.
- Қажет болған жағдайда pH түзету:
○ pH төмендету үшін: фосфор қышқылы (H₃PO₄) немесе азот қышқылы (HNO₃).
○ pH жоғарылату үшін: калий гидроксиді (KOH) немесе кальций карбонаты (CaCO₃). - Уақыт өткен сайын субстратты төмен EC ерітіндісімен жуу (0,5–0,8 мСм/см), артық тұздарды жою және қоректік дисбалансты болдырмау үшін.
Қателіктер, олар барлық процесті бұзуы мүмкін
Тәжірибелі гроверлер де кокогрунтпен жұмыс істеу кезінде қателіктер жіберуі мүмкін. Бұл сезімтал субстрат, қоректендіру, суару және өсіру ортасын дәл бақылауды талап етеді. Сол қателіктерді қайталамау үшін келесі маңызды қателіктерден аулақ болыңыз:
- Буферленбеген кокогрунтты қолдану
- Өңделмеген субстрат натрий (Na⁺) және калий (K⁺) артық мөлшерін қамтиды, олар кальций (Ca²⁺) және магний (Mg²⁺) элементтерін ығыстырып, олардың жетіспеушілігін тудырады.
- Шешім: қолданар алдында кокогрунтты CaMg ерітіндісімен (1,5–2,0 мСм/см) жуу және буферлеу.
- pH және EC бақылауын елемеу
- Егер pH 5,8–6,2 шегінен шығып кетсе, кейбір қоректік элементтер қолжетімсіз болады, бұл өсімдіктердің ашығуына әкеледі.
- Жоғары EC субстраттың тұздануына және тамыр қоректенуінің бөгелуіне себеп болады.
- Шешім: қоректік ерітінді мен дренаждың pH және EC көрсеткіштерін үнемі өлшеп, қажет болған жағдайда түзетулер енгізу.
- Өте сирек немесе шамадан тыс суару
- Суару аралығындағы ұзақ үзілістер субстраттың құрғап кетуіне әкеледі, бұл қоректік заттардың сіңуін бұзады.
- Дренажсыз шамадан тыс суару анаэробты жағдайларды қалыптастырып, тамырлардың шіруіне себеп болады.
- Шешім: аз мөлшерде, бірақ жиі суарыңыз, суарудың 10–20% көлемінде дренажды қамтамасыз етіңіз.
- Тынымсыз тыңайтқыштар — субстраттың тұздануы
- Тынымсыз тыңайтқыш қолдану өсу қарқынын жеделдетпейді, керісінше EC деңгейін жоғарылатып, өсімдіктер үшін стресс туғызады.
- Жапырақтар бұралып, шеттері күйіп кетуі мүмкін.
- Шешім: тыңайтқыштардың ұсынылған концентрацияларын сақтап, үнемі EC көрсеткіштерін тексеріңіз.
- Промымаудың болмауы — токсинді тұздардың жиналуы
- Уақыт өте келе кокогрунтта артық тұздар жиналады, бұл элементтердің сіңуін бөгейді.
- Шешім: әр 1–2 апта сайын субстратты төмен EC ерітіндісімен (0,5–0,8 мСм/см) жуыңыз.
Қорытынды
Кокогрунтта каннабис өсіру — бұл ғылым, логика және өсімдіктердің нәзік сезімінің үйлесімі. Бұл субстрат гроверге қоректендіру мен өсіру ортасын толық бақылауға мүмкіндік береді, жоғары өсу жылдамдығына, күшті тамыр жүйесінің дамуына және тұрақты өнім алуға жағдай жасайды. Дегенмен, кокогрунт тәртіптілікті және егжей-тегжейлерге назар аударуды талап етеді.
Ең жақсы нәтижеге қол жеткізу үшін маңызды:
- Жүйені дұрыс орнату — сапалы субстратты таңдаудан бастап, суару режимін орнатуға дейін.
- pH және EC бақылауы — бұл қоректік заттардың тұрақты сіңуінің негізі.
- Қоректендіруді бақылау — кокогрунтта каннабис толықтай тыңайтқыштарға тәуелді, сондықтан макро- және микроэлементтердің теңгерімі өте маңызды.
- Типтік қателіктерден аулақ болу — субстраттың тұздануы, тұрақсыз суару және промымауды елемеу өнімділікті төмендетуі мүмкін.
Барлығын дұрыс жасаған жағдайда, өсімдіктеріңіз жедел өседі, ал нәтиже қуантады. Кокогрунт — бұл өсіру процесін дәл басқарғысы келетіндер үшін тамаша құрал. Сондықтан эксперимент жасаудан қорықпаңыз, бірақ ұмытпаңыз — кокогрунт тәртіптілікті жақсы көреді!
Дереккөздер:
- Grow Weed Easy. How to grow cannabis with coco coir.
- Advanced Nutrients. A quick guide to growing cannabis in coco coir.
- Coco For Cannabis. How to prepare and buffer coco coir.
